نانو لباس چیست؟

واژه لباس عمدتا برایمان به معنی چیزی برای پوشش بدن و حفاظت از بدن در مقابل عناصر محیطی می‏باشد. همانطور که می‏دانیم آینده لباس با آنچه که از دیرباز تاکنون به عنوان لباس کاربرد داشته، دارای تفاوت هایی است. پارچه های هوشمند و نانو، مسیری جدید را برای این تغییرات مشخص میکنند.
شاید شما هم هنگام خرید لباس یا پارچه جدید، واژه نانو را شنیده باشید. فناوری نانو، پدیده‌ای عظیم می‌باشد که در تمامی گرایشات علمی راه یافته است تا جایی که در یک دههٔ آینده برتری فراینده‌ها، وابسته به این تحول خواهد بود.

فناوری نانو چگونه می تواند پارچه را بهبود بخشد؟

نانو ساختار ها می‏توانند انقلابی در تولید نساجی باشند. کاربرد فناوری نانو در تولید نساجی منجر به تولید پارچه هایی با مقاومت شیمیایی بالا، ضد آب، خواص ضد باکتریایی و موارد دیگر می‏باشد که با استفاده از روش های دیگر امکان پذیر نیست. ذرات یا الیاف نانو می تواند منجر به بهبود خواص پارچه بدون افزایش قابل توجه وزن و ضخامت آن باشد.

به عنوان مثال با استفاده از نانو ذرات، میتوان پارچه معمولی ای که برای شلوار استفاده می شود را به پارچه ای سبک وزن و ضد آب تبدیل کرد. علاوه بر سبک وزن بودن پارچه، این پارچه ها به حفظ سلامت بدن کمک می‏کنند. آنها ضد باکتری هستند و احتمال ابتلا به بیماری ها را کاهش میدهند. در تحقیقات انجام شده، گزارش شده است که این پارچه ها به بهبود گردش خون کمک کرده و ضد آلرژی میباشند. ضد آلرژی بودن این پارچه ها باعث میشود تمام افراد بتوانند آنرا بپوشند. لایه محافظ به کار رفته در آنها باعث جریان بیشتر هوا در آن و بو نگرفتن آن میشود. نانو در پارچه ها کمک میکند که دیگر نگران لک لباس خود نباشیم! درواقع به صورت لایه ای محافظ عمل میکند که از رسیدن تمام کثیفی ها به عمق پارچه جلوگیری میکند. اهمیت کاربردی این خاصیت را میتوان در لباس ورزش ها ، یونیفرم ها و لباس کودکان مشاهده کرد.

با توجه به ویژگی های ذکر شده میتوان به این نتیجه رسید که فناوری نانو تاثیر بسیار زیادی بر روی پارچه ها گذاشته و باعث بهبود و ارتقا کیفیت انها شده است. از موارد دیگر استفاده از مواد نانو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

•  استفاده از مواد نانو در تولید زره های ارتشیان باعث سبک تر شدن زره و بار سربازان شده که این به عملکرد سربازان کمک بسیاری میکند.
• استفاده از مواد نانو در تولید لباس شنا که اغلب با یک لایه پلاسما ساخته میشوند، باعث میشود مولکول های آب به راحتی دفع شوند و به شناگر کمک شایانی شود.
• استفاده از نانو در پارچه های مبل و صندلی به دلیل پاک شدن راحت لکه ها از آن

تاثیر فناوری نانو در بازار نساجی

حدود ۳۰ کشور در حال کار بر روی نوآوری در پارچه های با تکنولوژی نانو هستند. در سال‏های اخیر توسعه پارچه نانو در بخش نساجی روسیه نشان دهنده تحقیقات علمی قوی در زمینه تولید پارچه های نانو میباشد. محققان، ورود فناوری نانو به صنایع نساجی را عامل رشد چندین میلیاردی بازار جهانی پارچه های نساجی تا سال ۲۰۲۰ پیش بینی کرده اند.

نگرانی های مربوط به رشد صنعت نانو و توسعه آن

امروزه یکی از سریع ترین بخش های در حال رشد در کاربرد فناوری نانو، لباس های فصلی و ورزشی است. علاوه بر آن، در صنایع مراقبت های بهداشتی از فناوری نانو در قالب دستکش های جراحی هوشمند استفاده میشود. با رشد قابل ملاحظه ی محصولات نساجی نانو تکنولوژی، نگرانی جامعه نیز در حال افزایش میباشد. دکتر Todd Kuiken، یک پژوهشگر آمریکایی از پروژه نانو تکنولوژی نوظهور (PEN)، خاطر نشان کرد که با رشد و راه اندازی محصولات جدید مبتنی بر فناوری نانو تکنولوژی، چالش های کمیسیون های ایمنی مصرف کننده نیز در حال افزایش است.
لازم به ذکر است که در طول شستشوی لباس ها، بین ۵ تا ۲۰ درصد کل وزن پارچه ها در اثر سایش، مواد شوینده استفاده شده و… ازبین میروند. تحقیقات درمورد منسوجات حاوی نانو نقره نشان میدهد که محصولات نساجی بعد از اولین شستشو تا ۳۵ درصد نقره ها را از دست میدهند. یون نقره نانو برای موجودات آبزی و میکرو اورگانیسم ها در خاک خطرناک است.
توسعه نانو برای استفاده در صنایع پوشاک و منسوجات هنوز در مراحل اولیه است. برخی از برنامه های کاربردی مانند لباس مقاوم در برابر باکتری هنوز از لحاظ اقتصادی عملی نیستند.